Bloglarda Alıntı Çalıntı Tartışması Üzerine -2-
Özgünlük Mü, Özgürlük Mü?
Özgünlük "özgün olma durumu" olarak tanımlanıyor TDK sözlüğünde.
Özgün ise şöyle tanımlanmış:1 . Yalnız kendine özgü bir nitelik taşıyan, orijinal:
"Eskinin doğa ile uyuşan, özgün yapılarını yıkıp yerine yabancı, öykünme, yaratıcılıktan yoksun yapılar dikerek çirkinleştirdik."- N. Cumalı.
2 . Bir buluş sonucu olan, nitelikleri bakımından benzerlerinden ayrı ve üstün olan:
"Özgün biçim."- .
3. Çeviri olmayan, asıl olan (metin).
Kaynak
Özgürlük, özgür ise şöyle:1 . Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya, şarta bağlı olmayan, serbest, hür:
"Muallim Naci'den önceki çevirmenler de çok özgür bir çeviriden yanadırlar."- S. Birsel.
2 . Yönetim bakımından yabancı bir gücün etkisi altında bulunmayan, başka bir yönetime bağlı olmayan, bağımsız, hür (ulus, ülke).
3 . Kendi kendine hareket etme, davranma, karar verme gücü olan.
4 . Tutuklu olmayan, hür.
5 . Başkasının kölesi olmayan, hür.
6 . Siyasi bir güç tarafından denetlenmeyen, engellenmeyen:
"Özgür basın. Özgür girişim."- .
Kaynak
Tanımları çarpıştırdığımızda özgün olanın özgür olamayacağı gibi bir sonuç çıkabilir. Çünkü özgün, bazı koşullarla sınırlıdır.
Özgür olan ise özgün olma koşullarından en az birini yerine getirmiş demektir. Çünkü özgür, "herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya, şarta bağlı olmaz", "denetlenemez ve engellenemez".
Ancak özgür biri özgün olmayı seçebilir. Özgür olmayan özgün olmuşsa bu rastlantısaldır.
Bir blog yazarı, o zaman, özgür olduğu ölçüde özgün olabilir.
Özgür olan istediği zamanı ayırabilir kendine.
Özgürün zaman sorunu yoktur.
Özgür olan istediği konuda yazabilir.
Para kazanma derdi yoktur.
Özgür olan istediği konuda bilgilenebilir ve yazmakta olduğu konuyu zenginleştirebilir: Vakit ve nakit sorunu yoktur.
........
Ve hala özgünlüğe ulaşamamış olabilir.
Çünkü özgünlük yukarıda sayılanlara ilave başka nitelikleri de gerektirir.
Vaktiniz, naktiniz var veya yokluğunu sorun etmiyorsunuz, bilgiye ulaşma kaynaklarınız var, bilginiz var
Özgürsünüz.
Ama tanımı gereği "benzerlerinden ayrı ve üstün olan" bir yazı veya blog ortaya çıkmamış olabilir.
Ve belki siz tüm özgür olma koşullarına sahip olsanız bile yaşamınız boyunca özgün tek bir yazı yazamayabilirsiniz.
Resim yapıyorsanız yüzlerce resim üretseniz bile özgün tek bir resim yapamayabilirsiniz yaşamınız boyunca.
Kovboysanız kaçınız Red Kit kadar özgün olabilir? ( Bir ufaklığa torpil yapıp onun bir yazısını okumanızı önereyim: Red Kit - Lucky Luke Sever Misiniz? )
Demek özgür olmak da yetmiyor özgün olmak için. Başka niteliklerin de özgürlük ile birarada bulunması gerekiyor.
Bu durumda bir blog yazısının özgün olabilmesi için blogçunun ilk önce özgür olma koşullarının varlığı gerekiyor.
Kaçımız özgürüz?
Nedir bu özgün yazı, telif hakları tartışmaları, küsmeler, sertlikler....
Yazım kurallarına, ahlak kurallarına uyalım.
Yetmez mi şimdilik?
İlgili diğer yazı:
Bloglarda Alıntı Çalıntı Tartışması Üzerine
Özgünlük üzerine söylenenler:
“It has bothered me all my life that I do not paint like everybody else.”
Henri Matisse
"We are each gifted in a unique and important way. It is our privilege and our adventure to discover our own special light."
Mary Dunbar
"As we grow as unique persons, we learn to respect the uniqueness of others.”
Robert H. Schuller
“It is the child in man that is the source of his uniqueness and creativeness, and the playground is the optimal milieu for the unfolding of his capacities and talents.”
Eric Hoffer
OKUYUCULARA NOT:
Bu blogta yayınlanan Telif-Tercüme'ye ait çeviri ve orijinal yazıları (doğal olarak çevirisi yapılmış olan ve kaynak gösterilen ingilizce orijinal yazıları değil) istediğiniz her ortamda çoğaltabilir, yayınlayabilir ve değiştirebilirsiniz.
Kaynak göstermek özü itibariyle ahlaki, öznel bir tercihtir; gösterirseniz sevinir, göstermezseniz üzülmeyiz.
Bilgi -içeriği ve düzeyi ne olursa olsun- ; hele kamuya sunulmuşsa, mülkiyete konu olacak birşey değildir, paylaşıldıkça anlamlıdır ve bu güneş altında yeni hiçbirşey yoktur.
İçerik çalma diye birşey en azından bu blog için geçerli değil; gönüllü olarak verilmiş birşeyin alınması durumunda hırsızlık söz konusu olabilir mi?
Görülen lüzum üzerine duyurulur.
Kaynak göstermek özü itibariyle ahlaki, öznel bir tercihtir; gösterirseniz sevinir, göstermezseniz üzülmeyiz.
Bilgi -içeriği ve düzeyi ne olursa olsun- ; hele kamuya sunulmuşsa, mülkiyete konu olacak birşey değildir, paylaşıldıkça anlamlıdır ve bu güneş altında yeni hiçbirşey yoktur.
İçerik çalma diye birşey en azından bu blog için geçerli değil; gönüllü olarak verilmiş birşeyin alınması durumunda hırsızlık söz konusu olabilir mi?
Görülen lüzum üzerine duyurulur.
23 Şubat 2008 Cumartesi
Özgünlük Mü Özgürlük Mü?
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
SON YAZILAR / RECENT POSTS
GÜNDEME DAİR
*** Çevreciler Çanakkale'deydi, Gençler Neredeydi?
*** Şampiyonlar Ligi Çeyrek Final Kuralarından sonra Yarıfinal ve Final Kuraları da Basına Önceden Sızdı!
***Havalar Very Special Isınıyor, Üzerindekileri Çıkarmak İsteyen İsteyene
***Fazıl Say'a Geç Kalmış Bir Cevap
***Bir Karikatür ve Düşündürdükleri
***Hürriyet Gazetesi, Kadınlar ve Türkiye
***Sevgililer Gününe 2008 Türkiye'sinden "Yeşil" Öneriler
***Bugün Sünnet ay pardon Sandık, Yarın Deniz !
*** Şampiyonlar Ligi Çeyrek Final Kuralarından sonra Yarıfinal ve Final Kuraları da Basına Önceden Sızdı!
***Havalar Very Special Isınıyor, Üzerindekileri Çıkarmak İsteyen İsteyene
***Fazıl Say'a Geç Kalmış Bir Cevap
***Bir Karikatür ve Düşündürdükleri
***Hürriyet Gazetesi, Kadınlar ve Türkiye
***Sevgililer Gününe 2008 Türkiye'sinden "Yeşil" Öneriler
***Bugün Sünnet ay pardon Sandık, Yarın Deniz !
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder